Λουίζ Μισέλ (1830-1905): Η μαχητική δασκάλα της παρισινής κομμούνας

Μαριάνθη Μπέλλα

Γεννήθηκε το 1830 στην Βρονκούρ, ένα μικρό χωρίο της Ωτ Μαρν, και ήταν νόθα κόρη της υπηρέτριας Μαρί-Αν Μισέλ και άγνωστου πατέρα, μάλλον του Λωράν Ντεμαΐ, γιού του Ετιέν Σαρλ Ντεμαΐ, ιδιοκτήτη του πύργου της Βρονκούρ.

Ιωάννης Καρασούτσας (1824-1873): «Καθηγητής γαλλικής και ποιητής εκ των τρυφεροτέρων της εποχής του, απέθανε αυτόχειρ…»[1]

Μαριάνθη Μπέλλα

Πόσοι τον ξέρουν από τους πιο διαβασμένους και πληροφορημένους σε ζητήματα νεοελληνικής λογοτεχνίας; Πόσοι από τους σημερινούς ποιητές έχουν διαβάσει στίχους του; Για τους πολλούς είναι άγνωστος, ελάχιστοι είναι αυτοί που τον ξέρουν από ένα ή δύο ποιήματά του, που έτυχε να διαβάσουν σε ανθολογίες. Η ποίηση ήταν η κύρια ασχολία του, αλλά εργάστηκε σαν καθηγητής γαλλικής σε σχολεία του Ναυπλίου και της Αθήνας και δημοσίευσε πολλές μεταφράσεις έργων της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, καθώς και μελέτες πολιτικού και ιστορικού περιεχομένου.

Το Ξυλόκαστρο του Δημοτικισμού : Η απόπειρα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1913

Μαριάνθη Μπέλλα

Εκπαιδευτικός Δ.Ε.

Το καλοκαίρι του 1913 η οικογένεια του Δημήτρη Γληνού παραθέρισε στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας κοντά στην οικογένεια του Αλέξανδρου Δελμούζου. Οι δύο άνδρες ήταν δυναμικά μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου, του σωματείου που ιδρύθηκε το 1910 με σκοπό την ίδρυση πρότυπου δημοτικού σχολείου στην Αθήνα, στο οποίο θα εφαρμόζονταν νέες διδακτικές μέθοδοι και θα διδασκόταν η δημοτική γλώσσα. Απώτερη βλέψη ήταν η σταδιακή αναμόρφωση της ελληνικής εκπαίδευσης.

Σεβαστή Καλλισπέρη: Η πρώτη Ελληνίδα φοιτήτρια της Σορβόννης

Καθηγήτρια γαλλικών στο Αρσάκειο, επιθεωρήτρια και εισηγήτρια μεταρρυθμίσεων του  εκπαιδευτικού συστήματος

της Μαριάνθης Μπέλλα

   Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1858 από τον Νικόλαο και τη Μαριγώ Καλλισπέρη. Ο πατέρας της ήταν από την Κάλυμνο και κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας έλαβε μέρος σε πολλές πολεμικές επιχειρήσεις. Με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους υπηρέτησε σε υψηλές κρατικές θέσεις, όπως στη θέση του επιθεωρητή των Δημοτικών σχολείων  της Σάμου (1830), όπου ίδρυσε πολλά δημοτικά σχολεία, του δικαστή Αθηνών (1844) και του νομάρχη Μεσσηνίας (1855) (Καλλισπέρη, 1911: 103-106). Είχε την πεποίθηση ότι για να προοδεύσει το νέο ελληνικό κράτος έπρεπε να δώσει έμφαση στην οργάνωση της εκπαίδευσης και την καταπολέμηση των προλήψεων κατά της μόρφωσης, που επιβίωναν από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Την αγάπη και την πίστη του για τη μόρφωση μετέδωσε στα τρία παιδιά του και ιδιαίτερα στην κόρη του Σεβαστή, την οποία έστειλε σε ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της Αθήνας, το «Παρθεναγωγείον Χιλλ»[1].

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929-1932

Μαριάνθη Μπέλλα

Το πολιτικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο

Η ανακήρυξη της Δημοκρατίας με το δημοψήφισμα του 1924 εξέφρασε την απαίτηση του ελληνικού λαού για ριζικές αλλαγές. Ωστόσο, το νέο πολίτευμα ήταν ευάλωτο και για μεγάλο διάστημα επικράτησε κυβερνητική αστάθεια. Μια σειρά κινημάτων, που τα υποκινούσαν φιλόδοξοι στρατιωτικοί, ανέκοψαν την ανανεωτική προσπάθεια του 1924, μέχρι την ψήφιση συντάγματος το 1927. Στις εκλογές του 1928 νίκησε το κόμμα των Φιλελευθέρων, με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο, εξασφαλίζοντας σταθερή διακυβέρνηση μέχρι το 1932. Κύριοι άξονες του προγράμματος της κυβέρνησης των Φιλελευθέρων ήταν η οικονομική ανάπτυξη και η εδραίωση της δημοκρατίας. 

Λιλίκα Νάκου: Η γαλλοτραφής "κυρία Ντορεμί"

Μαριάνθη Μπέλλα

Εκπαιδευτικός Δ.Ε.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 23 Ιουνίου 1903. Πατέρας της ήταν ο διαπρεπής δικηγόρος Λουκάς Νάκος, ο οποίος καταγόταν από παλιά οικογένεια της Λιβαδειάς. Ήταν σοσιαλιστής, συνεργάτης του Αλέξανδρου Παπαναστασίου και στενός φίλος του Γάλλου συγγραφέα Ανρί Μαρμπύς. Διετέλεσε βουλευτής Αττικοβοιωτίας του κόμματος των Φιλελευθέρων και για ένα διάστημα υπουργός Γεωργίας του Βενιζέλου. Στη δίκη των Αθεϊκών του Ναυπλίου ήταν ο κυριότερος συνήγορος υπεράσπισης των Δελμούζου, Σαράτση και Ζάχου. Η μητέρα της, Ελένη Παπαδοπούλου, καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, ο πατέρας της ήταν καθηγητής Ιστορίας στη Δρέσδη και η αδελφή της, Αρσινόη Παπαδοπούλου, μια από τις πρώτες γυναίκες συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας. Μέχρι τα έξι της χρόνια η Λιλίκα Νάκου ταξίδευε πολύ και μάλιστα διέμεινε για κάποιο διάστημα στη Μασσαλία και τη Γένοβα[1].

Αθηνά Γαϊτάνου-Γιαννιού: Η πρωτοπόρος φεμινίστρια

Μαριάνθη Μπέλλα

Γεννήθηκε στο Μακροχώρι, προάστιο της Κωνσταντινούπολης, με το οποίο διατηρούσε πάντα ισχυρούς δεσμούς. Ήταν κόρη του εμπόρου Παναγιώτη Γρηγοράσκου Γαϊτάνου και της δυναμικής Χιώτισσας Ουρανίας Καλπάκα. Οι γονείς της, ενεργά μέλη της κοινότητας Μακροχωρίου, με τις δραστηριότητές τους συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εξέλιξή της. Η μικρή Αθηνά διαμορφώνει την προσωπικότητά της σε έναν περίγυρο που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην μόρφωση και την πνευματική ανάπτυξη του ανθρώπου. Φοιτά αρχικά στο Παρθεναγωγείο του Μακροχωρίου και αργότερα στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο, που ιδρύθηκε το 1875 από τον «Σύλλογο  Κυριών υπέρ της γυναικείας Παιδεύσεως» της Κωνσταντινούπολης με διευθύντρια την γνωστή παιδαγωγό Καλλιόπη Κεχαγιά.